In het kort:
- Einde eerste maand van het jaar en nog volop in de strenge lockdown – maar… de vaccinaties zijn begonnen en daarmee ontstaat er zicht op meer bewegingsruimte
- Goed moment om voor jezelf na te gaan hoe jij die nieuwe ruimte gaat benutten
- Hoe zie jij jouw toekomst? En hoe zie jij de toekomst van jouw organisatie? En welke stappen moet je dan zetten?
- We geven je in deze blog drie scenario’s die je helpen te bepalen wat jij in jouw toekomst ziet
Een nieuw jaar geeft zicht op herstel
De eerste maand van 2021 loopt alweer ten einde. En daarmee hebben we een goede aftrap gemaakt voor het lopende jaar. Niet alleen zijn we met elkaar bezig door een strenge lockdown te komen, we zijn aan het vaccineren. En dat betekent dat we meer bewegingsruimte gaan krijgen. Zicht krijgen op misschien niet meer de hele dag thuis via Teams of Zoom werken.
En meer bewegingsruimte voor ons gaat samen met een aantal ontwikkelingen die we nu ook aan kunnen zien komen. Ontwikkelingen die een rem op de bedrijvigheid gaan zetten. Denk aan Brexit, waarvan we deze maand ook de eerste effecten zien. Aan de ene kant valt het allemaal mee (we zijn het jaar niet begonnen met grote files voor de grens) aan de andere kant gaan we de negatieve kanten nog ervaren. Denk aan het verlagen van de visquota in de Engelse territoriale wateren.
Het effect van het afbouwen van overheidssteun
En als we verder kijken zien we de groeiende overheidsschuld – door het fors financieren van de covid-schade. En straks ook het weer het afbouwen van de covid regelingen. We kunnen alleen maar afwachten wat dat voor gevolgen heeft. Bijvoorbeeld als de zombiebedrijven alsnog om gaan vallen.
Zombiebedrijven zijn bedrijven die al niet gezond waren – geen bestaansrecht hadden – die overeind zijn gehouden door overheidssteun. Zodra de overheidssteun minder wordt gaan deze bedrijven alsnog ten onder. Dat is natuurlijk schrikken, maar wel terecht. Zonder Corona waren deze bedrijven ook verdwenen.
Andere bedrijven hadden voor corona nog wel een duidelijk bestaansrecht, maar komen toch niet goed uit deze periode met alle maatregelen. Bijvoorbeeld omdat wij als samenleving en als consumenten de afgelopen 10 maanden ons (koop)gedrag hebben veranderd. We zijn anders naar digitaal werken en winkelen gaan kijken. Ons huis is belangrijker geworden. En veel mensen zijn toch wat terughoudend bij vliegtuigreizen en massale evenementen en festivals. Organisaties die deze tien maanden niet geïnvesteerd hebben in het meegaan met de veranderingen kunnen bij het afbouwen van de overheidssteun toch in de problemen komen. Ook als ze het in 2019 nog heel goed deden.
Never waist a good crisis
Toch is de opschudding van de markt die we gaan krijgen als de corona maatregelen af gaan nemen ook een tijd van grote mogelijkheden. Grote mogelijkheden voor organisaties die wel toekomst zien en durven te ondernemen. En ook grote mogelijkheden voor managers en professionals die kunnen doorzien hoe de organisatie er voor staat. Die zicht hebben op ontwikkelingen in de markt en de kansen die daarin ontstaan.
Hiervoor heb je niet alleen een goed beeld van trends en ontwikkelingen nodig. Je moet ook kunnen herkennen – of analyseren – wat de trends en ontwikkelingen zijn die het bestaansrecht van de organisatie raken. Niet alle kansen en bedreigingen in de markt zijn namelijk even belangrijk. En je wilt als organisatie je geld en inspanningen op de juiste kansen en bedreigingen inzetten.
Daarnaast heb je kennis nodig over de organisatie. Wat kan de organisatie wel en wat niet aan als het gaat om meebewegen met de veranderingen.
Zorg dat je er klaar voor bent
De vraag die je jezelf zou moeten stellen is: ben ik diegene die deze rol binnen de organisatie gaat pakken? Heb ik zicht op wat er in de markt gebeurt? Buiten de vragen, eisen en inzichten die we van directe klanten krijgen over onze producten, onze prijzen en onze service. Het gaat met name om de trends en ontwikkelingen die zich niet vandaag maar morgen of volgende week in de klantvraag gaan vertalen.
Ben jij diegene die keuzes kan maken op welke trend en welke ontwikkeling de organisatie wel en niet in moet gaan? Die wel of niet aangekaart moet worden en naar het bestuur moet? Weet je dan hoe je jouw inzichten en informatie naar het bestuur brengt?
Heb je een integraal beeld van de organisatie? Kun je symptomen van echte vraagstukken onderscheiden? Durf je door te vragen totdat je het echt snapt? En kun jij jouw vinger leggen op de pijnlijke of zwakke plek in de organisatie die op gaat spelen als de organisatie een verandering in gaat? Of onder druk komt omdat de organisatie niet snel genoeg verandert?
Drie scenario’s waar je – bewust of onbewust – een keuze uit maakt
Als het gaat om de toekomst die zich de komende maanden uit gaat rollen, als we heen en weer blijven bewegen tussen corona maatregelen en versoepeling en weer opstarten van de bedrijvigheid, zijn er in de kern drie scenario’s. Dit zijn scenario’s waaruit jij op dit moment kunt kiezen en waar je verschillende soorten inspanning voor moet leveren. Kies je niet bewust voor een van deze drie scenario’s, dan heb je onbewust al een keuze gemaakt…
Scenario 1 – we zien het wel, go with the flow
Het eerste scenario is een strategie van afwachten in een wereld die onzeker is. Maar wel zeker gaat veranderen. Terug naar normaal is niet het normaal van februari 2020. Het is een nieuw normaal waarin we hebben leren werken en leven via een computerscherm en op afstand van elkaar. Natuurlijk zullen we deels weer op pad gaan en naar kantoor gaan, maar naar alle waarschijnlijkheid niet meer op de schaal van begin vorig jaar of het jaar ervoor.
Wat we zeker weten is dat de wereld anno eind januari 2021 er echt anders uitziet dan de wereld anno eind januari 2020. Als jouw organisatie niet mee ontwikkelt met deze verandering dan kunnen er niet anders dan problemen ontstaan. En datzelfde geldt ook voor jou. Als jij als professional, manager of ondernemer niet mee ontwikkelt dan verlies je de fit met wat de organisatie en de markt nodig heeft.
Dit is een scenario dat we je zeker niet toewensen. Maar wel het scenario waar veel van jouw collega’s in terecht zullen komen. Omdat ze deze blog niet lezen en geen keuze maken.
Scenario 2 – verder ontwikkelen in jouw vak
In het tweede scenario vertrouw je er op dat je door je verder te ontwikkelen in jouw eigen vakgebied, je de snelle 
veranderingen in de VUCA wereld wel aankunt. Of voor kunt blijven. Het vervelende in dit scenario is dat door de meest recente technologische ontwikkelingen – denk aan Artificial Intelligence (AI) of in het Nederlands Kunstmatige Intelligentie (KI) – nu juist gericht zijn op kennisintensieve specialismen.
IBM heeft met Dr Watson een computer gebouwd die meer en sneller informatie, patiëntdossiers en de meest actuele wetenschappelijke onderzoeken kan lezen, verwerken en in diagnoses en behandelplannen kan verwerken dan welke vakspecialist ook. Natuurlijk mag je van Dr Watson geen empatisch verhaal verwachten, maar qua diagnose en behandelplan ben je bij Dr Watson in goede handen.
En als AI zulke resultaten kan bereiken met medische diagnoses en behandelplannen, hoe groot is dan de kans dat dit de komende vijf jaar ook in jouw werkveld kan gebeuren? En hoe effectief is het dan nog dat jij je verder gespecialiseerd hebt? Hoeveel toekomstperspectief zit er in jouw specialisme?
Scenario 3 – verder ontwikkelen in integraal kijken en toekomst gericht handelen
Een derde scenario is dat je jouw expertise en ervaring gaat leren combineren met het integraal kijken naar de organisatie en de organisatie gericht houdt op toekomstige ontwikkelingen. Met integraal kijken bedoelen we dat je:
- Bij keuzes die je in jouw vakgebied maakt snapt en doorziet wat ze betekenen voor andere onderdelen van de organisatie
- Bij alle voorstellen, veranderingen en ontwikkelingen snapt wat de consequenties zijn voor jouw expertise
- Keuzes kunt maken en voorstellen kunt doen die – ongeacht de effecten en belangen van jouw expertise – het meest effectief zijn voor de organisatie.
Dit integraal kijken gaat over verbanden leggen die voorlopig nog niet geautomatiseerd kunnen worden omdat ze niet gebaseerd zijn op rechtstreekse toepassing van kennis. Integraal kijken naar organisaties is het werkterrein van de bedrijfskunde.
Intergraal kijken = bedrijfskunde
Bedrijfskunde heet niet voor niets een kunde. Het is een combinatie van kennis (van verklarende modellen en technieken), van ervaring en inzichten. En juist dat heeft veel toegevoegde waarde in een tijdperk waarin organisaties steeds flexibeler om moeten gaan met veranderingen in de markt. En voorlopig lastiger om te automatiseren.
Dit denken sluit naadloos aan bij de manier waarop we je bij DNHS Business School thuismaken in de bedrijfskunde. Onze MBA studenten zijn allemaal mensen met ruime praktijkervaring. Op die manier kunnen we die ervaring met wat wel en wat niet werkt in organisaties tijdens de opleiding combineren met methoden en technieken. Daarmee bouw je aan de kunde om integraal te kijken naar de organisatie en de toekomstige ontwikkelingen.
