Vandaag is het Prinsjesdag en morgen – en dat is wat minder bekend – is het de dag van de ‘State of the Union’ van de EU. Beiden vormen – als je er goed naar kijkt – de start van het strategieseizoen.
Strategie in seizoenen
Bestaat er zo iets als een strategieseizoen? Dat zou namelijk raar zijn omdat de strategie iets zegt over de koers van de organisatie op de langere termijn. Het zegt iets over de stip op de horizon en moet de organisatie over een langere termijn houvast geven als het gaat om prioriteiten stellen.
Toch is het ook niet raar om een jaarlijks strategieseizoen te hebben… Strategie is namelijk een containerbegrip dat meerdere dingen in kan houden (en in de praktijk ook doet). Strategie kan namelijk gaan over:
- Het nadenken en keuzes maken over de basis van de organisatie – denk: Missie, Visie en Strategische positionering.
- Het stellen van een lange termijn doel of een stip op de horizon
- Het neerzetten van een eerste mijlpaal die de komende 12 tot 18 maanden bereikt moet worden.
Als we het hebben over het jaarlijkse strategieseizoen dan hebben we het uiteraard over de laatste invulling van strategie.
En hoe zit dat dan met Prinsjesdag?
Prinsjesdag is het het moment waarop het kabinet de belangrijkste ontwikkelingen in de wereld om ons heen benoemt en daarna aangeeft welke strategische keuzes ze gemaakt heeft om met die ontwikkelingen om te gaan. Daarmee zet Prinsjesdag de kaders voor alle plannen en invullingen die de verschillende ministeries gaan maken voor hun deel van de rijksbegroting en voor hun deel van het aandachtsveld binnen de Nederlandse samenleving.
Hetzelfde gebeurt morgen op EU niveau – en hopelijk zijn die twee kaders in lijn met elkaar en zitten er niet al te veel tegenstrijdige doelen en bewegingen in.
Je zou dus kunnen zeggen dat Prinsjesdag en de miljoenennota de ‘kaderbrief’ zijn waar organisaties vaak mee werken.
En op het moment dat die kaderbrief bekend is, kunnen de verschillende bedrijfsonderdelen, afdelingen en teams gaan werken aan hun jaarplannen binnen de richting en de budgetten die de kaderbrief aangeeft.
De link tussen Prinsjesdag en de kaderbrieven
Behalve dat Prinsjesdag de kaders voor de overheid geeft en een kaderbrief de kaders voor de organisatie geeft, is er nog een belangrijke link tussen de koers die de regering vandaag uitzet en het strategieseizoen van organisaties. Veel organisaties – of de branches waarin ze werken – worden beïnvloed door de keuzes die de regering maakt voor de komende periode.
Veel organisaties – en branches – wachten daarom voor hun eigen plannen af welke kant de regering op wil. Komt er meer of minder geld voor onderwijs? Voor de zorg? Komen er groene investeringsbudgetten? Wordt er aan infrastructuur gewerkt? Gaat de nadruk op de stad liggen of op de buitengebieden?
Mijn verwachting is dus ook dat de komende weken de kaderbrieven een belangrijk onderwerp binnen organisaties gaat worden – en daarmee staat de volgende ronde in strategievorming en jaarplannen op de agenda!