Dit is de vierde blog in een serie over hoe je mentale kracht kunt ontwikkelen. In de eerste drie blogs hebben we gekeken naar:
- Stoppen met excuses te bedenken;
- Een doel hebben
- Omarmen van verandering.
Als je in de eerste blog terugleest is de belangrijkste boodschap dat je je niet moet verschuilen achter de omstandigheden of wat een ander heeft gedaan (of juist niet). Deze blog gaat ook over het stoppen je te verschuilen… in dit geval je verschuilen achter dingen die je toch niet kunt beïnvloeden.
Het klinkt misschien hard, maar als je tijd en energie steekt in dingen die je toch niet kunt beïnvloeden verschuil je je achter het gevoel van druk zijn, zonder die dingen te doen die er voor jou toe doen. Zo kun je je druk maken over het weer, het verkeer, de crisis, de besluitvorming, de concurrenten, wat je collega’s wel of niet doen en vinden… maar alle energie die je daar in steekt gaat je niet verder helpen.
Zonde van de tijd en energie!
Met diezelfde tijd en energie had je ook acties kunnen ondernemen die je dichter bij je doel hadden gebracht. Over het belang van het hebben van een doel hebben we het in het vorige blog gehad.
Moet je dan alles maar over je kant laten gaan? Nee, dat is niet nodig. Maar leg dan de focus op die dingen die je wel kunt beïnvloeden. In plaats van je druk te maken over het slechte weer, kun je zorgen dat je een paraplu meeneemt, dat je ergens gebracht wordt zodat je niet natregent en dat je tijdig je kelder leegpompt.
In bedrijfskundige termen zouden we zeggen dat je acties onderneemt om het effect van ‘van buiten komend onheil’ te beperken, zodat het je niet af houdt van het bereiken van je doelstellingen. Dat geldt voor jou als mens ook. Ook in privé situaties kun je er voor zorgen dat alles wat van buiten komt je niet af houdt van het werken aan het bereiken van jouw doel. Een actie waar je tijd en energie in steekt:
- helpt je of verder richting je doel;
- of zorgt er voor dat je niet verder van je doel af komt (beperken van de schade).
Covey zei het al
Stephen Covey, toch niet de minste managementgoeroe van onze tijd, introduceerde de cirkel van invloed en de cirkel van betrokkenheid. Eigenlijk gaat deze blog over datzelfde principe: als je geen invloed op iets hebt, stop dan met er tijd en energie in te steken.
Waar het om gaat is dat je, als je denkt dat je wel eens met de verkeerde dingen bezig kunt zijn, jezelf afvraagt waar je wel invloed en controle over hebt. En het antwoord zit in hoe jij omgaat met de situatie…
Daarnaast heeft ook Covey het over je aandacht richten op het doel dat je wilt behalen. Hij noemt dat ‘beginnen met het einde voor ogen’. Het einde is dan het doel dat je wilt bereiken, dat doel moet je steeds voor ogen houden. Omdat, zoals we in de vorige blog al besproken hebben, het je richting geeft.
Waar kun je wel invloed op uitoefenen?
Kijk, dat is een vraag die ik eenvoudig kan beantwoorden… Je kunt meteen invloed uitoefenen door je je tijd en energie alleen nog te steken in activiteiten die voor jou iets opleveren. Effectief zijn. Een activiteit is effectief als het je dichter bij je doel brengt.
Je kunt invloed uitoefenen op:
- je jouw tijd en energie steekt in die dingen die je kunt beïnvloeden;
- de dingen die je dan wel doet de juiste dingen doen;
- je een helder doel hebt om aan te toetsen wat de juiste dingen zijn.
Het mooie van dit inzicht is dat we normaal vaak te weinig tijd hebben om stappen te ondernemen om onze doelen waarheid te maken, maar als je stopt met tijd en energie te steken in die dingen die je toch niet kunt beïnvloeden, je tijd overhoudt. En energie om ook daadwerkelijk iets te gaan doen.
Indirecte invloed binnen organisaties: functioneel escaleren
Op het moment dat je binnen een organisatie merkt dat je tijd en energie aan het steken bent in zaken die je niet kunt beïnvloeden, maar het zijn zaken die wel de uitkomst van jouw activiteiten beïnvloeden, dan staat er een formeel instrument tot je beschikking waar weinig gebruik van wordt gemaakt: functioneel escaleren.
We kennen allemaal het systeem van escaleren: er gaat iets mis in de organisatie (of in de samenwerking met externe partijen) en op dat moment wordt het geheel in handen gelegd van een manager hoger in de hiërarchie om een beslissing te nemen (en het daarmee op te lossen). Het hogere management staat dan voor een situatie waarin er weinig meer te redden is, behalve de impasse of het directe probleem op te lossen.
Functioneel escaleren in de kern is het geheel in handen van het hogere management geven voordat er actuele problemen zijn. Voordeel hiervan is dat ook het hogere management de tijd heeft voors en tegens tegen elkaar af te wegen en te bezinnen hoe dit voor de organisatie zo optimaal mogelijk uit te laten pakken.
Door het ‘probleem in wording’ vroegtijdig in handen van het hogere management te geven wordt er indirect invloed uitgeoefend:
- er wordt een beslissing afgenomen binnen de voortgang van het project en daarmee borg je het halen van je deadlines;
- door het proces tijdig uit handen te geven heb je de tijd je argumenten goed in te brengen en daarmee het besluit van het hogere management te beïnvloeden;
- Je betrekt het hogere management tijdig bij eventuele problemen en hick ups waardoor de betrokkenheid (en het gevoel van controle) bij het hogere management vergroot wordt. Dit heet ook wel het voorwerken van besluitvorming.
Overdenking
Wat zijn de zaken waar jij nu tijd en energie in steekt maar waar je geen invloed op hebt? Wat zou er gebeuren als je die tijd en energie zou steken in die activiteiten die je dichter bij je doel kunnen brengen? Wat zou dat voor jou betekenen?
Schrijf jouw inzichten en wat dat jou kan brengen hieronder in het reactieveld. Omdat het opschrijven van wat jij hier mee kunt de eerste stap is om het ook echt te gaan doen. Schrijven is het proces van het concreet woorden plaatsen op een gedachte, waardoor het ‘echt’ wordt. Daarnaast wordt jouw inzicht en voornemen echt als je ze deelt met anderen. Dat vergroot de kans dat je het echt gaat doen significant. Een reactie schrijven geeft dus een boost aan jouw ontwikkeling. Bovendien kun je anderen inspireren met jouw inzichten.